O nas

Regionalną Konferencję Rektorów Uczelni Akademickich, zwaną dalej RKRUA, tworzą Rektorzy publicznych i prywatnych uczelni akademickich z województw śląskiego oraz opolskiego, a także Prezes Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Katowicach, Dyrektor Biblioteki Śląskiej, przedstawiciel Rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych, Rektorzy seminariów duchownych Archidiecezji Katowickiej i Częstochowskiej oraz Diecezji Opolskiej oraz Kierownik Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności w Katowicach.

Cele działania RKRUA

1. Wypracowanie wspólnego stanowiska Rektorów i wyrażania opinii w sprawach związanych z kształceniem w ramach studiów pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia oraz kształceniem podyplomowym oraz we wszystkich innych sprawach dotyczących społeczności akademickiej uczelni zrzeszonych w RKRUA.
2. Inspirowanie i koordynowanie współpracy między Uczelniami oraz Instytutami Naukowymi.
3. Podejmowanie wspólnych inicjatyw w zakresie działalności dydaktycznej, naukowe i inwestycyjnej przy udziale Władz Rządowych i Samorządowych.

Historia

Historia Regionalnej Konferencji Rektorów Uczelni Akademickich rozpoczyna się w 1996 roku, kiedy to na zaproszenie prof. Tadeusza Sławka, ówczesnego rektora Uniwersytetu Śląskiego, zebrali się w Katowicach rektorzy śląskich uczelni. Zebranie to miało charakter nieformalny i wynikało z wprowadzenia w 1997 roku nowej ustawy dotyczącej szkolnictwa wyższego. Rektorzy uznali, że konieczne jest wzmocnienie współpracy i nawiązanie bliższych kontaktów tak, by w ważnych dla szkolnictwa wyższego kwestiach rektorzy mówili jednym głosem.

Pierwszym przewodniczącym RKRUA został prof. Tadeusz Sławek, a w spotkaniach Konferencji, które odbywały się zazwyczaj dwa razy do roku, brali udział rektorzy śląskich uczelni publicznych. Następcą prof. Sławka w 2002 r. wybrano rektora Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, prof. Tadeusza Wilczoka, który funkcję tę pełnił do 2005 r.

W drugiej kadencji RKRUA skupiła się przede wszystkim na tematyce ewentualnego wejścia Polski do Unii Europejskiej, a co za tym idzie, możliwości ubiegania się przez szkoły wyższe o środki unijne w ramach nowych programów. W związku z tym rektorzy podkreślili konieczność wspólnej strategii działania przy podziale środków z UE pomiędzy uczelnie.

W związku z zaplanowanym na rok 2004 referendum w sprawie przystąpienia Polski do UE, RKRUA wystosowała apel do studentów i pracowników uczelni o udział w nim. Podkreślała, że członkostwo w UE daje wielkie możliwości dla rozwoju kraju, a tym samym także nauki. RKRUA w czasie drugiej kadencji doradzała także w sprawie restrukturyzacji górnictwa oraz koniecznych przemian gospodarki na Śląsku. Zainicjowano również podpisanie porozumienia ws. powołania konsorcjum dla budowy Śląskiej Platformy Zdalnego Nauczania oraz powołano Konsorcjum Naukowo-Przemysłowego w celu wzmocnienia współpracy miedzy sferą badawczo-rozwojową a gospodarką w województwie śląskim. RKRUA współpracowała również z marszałkiem województwa śląskiego przy tworzeniu Strategii Województwa Śląskiego do roku 2020, w której zapisano, iż priorytetem jest wzrost wykształcenia mieszkańców oraz rozwój ich zdolności adaptacyjnych do zmian. Strategia zakładała, że będzie to realizowane poprzez rozbudowę uczelni w regionie, gdyż nowoczesna gospodarka będzie opierała się na wiedzy.

RKRUA zabiegała także o doinwestowanie i poprawę infrastruktury edukacyjnej oraz podkreślała potrzebę rozwijania działalności naukowo-badawczej.

Przewodniczącym RKRUA w trzeciej kadencji (2005-2009) został prof. Wojciech Zieliński, rektor Politechniki Śląskiej w latach 2002-2008. Pozycja RKRUA umocniła się, Konferencja została włączona do ciał decyzyjnych marszałka oraz wojewody. Dzięki temu RKRUA zyskała możliwość wpływu na przydział funduszy unijnych, które wsparły rozwój infrastruktury uczelnianej. Do Konferencji dołączyli też rektorzy uczelni z województwa opolskiego.

Jedną z ważniejszych decyzji ówczesnych władz RKRUA było przyjęcie w 2006 roku uchwały, w której rektorzy zadeklarowali chęć przyjęcia na uczelnie represjonowanych przez władze studentów z Białorusi. W czasie trzeciej kadencji dyskutowano także o nowych maturach i sposobie rekrutacji na studia, konieczności zintegrowania akcji promocyjnej śląskich uczelni, a także o planowanej ustawie aglomeracyjnej czy współtworzeniu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.

Następczynią prof. Wojciecha Zielińskiego w kadencji 2008-2012 została prof. Ewa Małecka-Tendera, rektor Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach w latach 2005-2012. W nowym regulaminie Konferencji z 2008 roku uchwalono, iż kadencja przewodniczącego będzie trwała 4 lata, podkreślono też, że Konferencja swoje stanowiska i opinie będzie wyrażała w formie uchwał. Za kadencji prof. Małeckiej-Tendery RKRUA przygotowała stanowisko rektorów w sprawie rozwoju województwa śląskiego, który to dokument został włączony jako załącznik do „Strategii rozwoju województwa śląskiego do 2020 roku”.

Konferencja włączyła się także w kampanię informacyjną „Salonu Maturzystów”, jak również zainicjowała publiczną debatę poświęconą projektowi pn. „Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010-2020”. W 2009 roku podjęto uchwałę, w której zapisano, że środowisko akademickie postrzega zasadność utworzenia przedstawicielstwa PE w regionie, co będzie miało duże znaczenie dla promocji regionu.

Przewodniczącym piątej kadencji RKRUA (2012-2016) wybrano prof. Wiesława Banysia – rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w latach 2008-2016. Za jego kadencji do Konferencji dołączyli rektorzy śląskich uczelni prywatnych oraz kierownik Stacji Naukowej PAU w Katowicach. W posiedzeniach RKRUA w dalszym ciągu jako goście uczestniczyli przedstawiciele władz województwa, a także miast akademickich. RKRUA piątej kadencji pomogła w realizacji projektu inteligentnych miast, Śląskiego Festiwalu Nauki, wynegocjowała porozumienie doktorantów w sprawie zniżek na przejazdy KZK GOP. Konferencja wystosowała także dokument o roli i miejscu szkolnictwa wyższego i nauki w procesie rozwoju województwa śląskiego. Uznano w nim, że szkoły wyższe mają znaczący wpływ na rozwój procesu innowacji w województwie śląskim i na rozwój technologii priorytetowych. Jedną z najważniejszych kwestii podnoszonych podczas obrad było jeszcze lepsze wykorzystanie potencjału edukacyjnego i badawczego poprzez wspólne przedsięwzięcia edukacyjne uczelni śląskich i zagranicznych oraz ich umiędzynarodowienie. Podkreślano też rolę konsorcjów naukowych i sieci, współpracę z przemysłem czy konieczność rozbudowy kampusów na terenie województwa śląskiego.

Szóstą kadencję RKRUA w latach 2016-2020 zdominowała dyskusja nad największymi od lat zmianami w szkolnictwie wyższym wprowadzonymi ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Jej przewodniczącym został Przemysław Jałowiecki, rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach w latach 2012-2020. Podobnie jak w poprzednich kadencjach, Konferencja umacniała współpracę z władzami samorządowymi i wojewódzkimi, a także z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego w związku z wprowadzeniem nowej ustawy. Wystosowano m.in. wspólne stanowisko z Konferencją Rektorów Akademickich Szkół Polskich dotyczące „Konstytucji dla nauki”, a także podjęto uchwałę wspierającą budowę nowej hali przy AWF w Katowicach. Spotkania rektorów poświęcone były przede wszystkim zmianom w funkcjonowaniu uczelni w związku z nową ustawą i wymianą doświadczeń oraz zastosowanych rozwiązań. Ponadto, podobnie jak w poprzednich kadencjach, dyskutowano nad rolą uczelni w rozwoju regionu w kontekście „Programu rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020”, opracowanym przez Fundację Rektorów Polskich na zamówienie KRASP.

W sierpniu 2020 r. na przewodniczącego RKRUA w latach 2020-2024 wybrano rektora Politechniki Śląskiej, prof. Arkadiusza Mężyka. Najważniejszą kwestią w siódmej kadencji jest reagowanie na zmiany spowodowane sytuacja pandemiczną, wprowadzenie nauczania zdalnego wszystkich przedmiotów, a w dalszej kolejności przystosowanie uczelni do powrotu do nauczania stacjonarnego z zachowaniem koniecznych obostrzeń sanitarnych.

Poczet Przewodniczących RKRUA w latach 1996-2020